Naar deel 1 van dit artikel

Twee toekomst-scenario's voor het jaar 2050 (2)

door Victor Christiano

november 2010

In dit deel van het artikel over twee mogelijke scenario's voor het jaar 2050 worden de aspecten technische vooruitgang, productkwaliteit en gezondheidszorg bekeken.


Technische vooruitgang in het scenario "De geconditioneerde mens"

De toekomstige vrijwel onbegrensde technologische mogelijkheden kunnen op verschillende manieren toegepast worden. De technische vooruitgang in het scenario "De geconditioneerde mens" bestaat voornamelijk uit de introductie van steeds maar weer andere zinloze nieuwigheden en veranderingen. De voortdurende innovatie heeft geen ander doel dan het verhogen van de verkoopcijfers. Van auto's, computers, telefoons, wasmachines, camera's en vele andere technische producten komen voortdurend nieuwe modellen op de markt, maar vaak is de bruikbaarheid van de nieuwe producten nog slechter dan van de bestaande. Deze voortgaande oppervlakkige vernieuwing wordt steeds met veel reclame en gesponsorde journalistiek als belangrijke vooruitgang in de publiciteit gebracht. Het materialistische mensbeeld zorgt dat er vanuit de samenleving geen noemenswaardig protest komt tegen de voortdurende consumptie-conditionering.

Als energiebron wordt nog steeds voornamelijk aardolie gebruikt, ofschoon de planetaire voorraad daarvan nog maar beperkt is. De winning van aardolie is zeer moeilijk en riskant geworden. Door ongelukken bij diepzeeboringen vinden regelmatig rampen plaats, waarbij enorme hoeveelheden olie in de zee terechtkomen. Het leven in de zeeën is door de onvoorstelbare vervuiling vrijwel geheel uitgestorven.


Technische vooruitgang in het scenario "Duurzame vrije samenleving"

In het scenario "Duurzame vrije samenleving" zijn wetenschap en technologie vooral gericht op het verder verbeteren van de leefbaarheid in de wereld. Er wordt veel geïnvesteerd in veiligheid, gemeenschapsvoorzieningen en omgevingskwaliteit.


In het scenario "Duurzame vrije samenleving"
is de gemiddelde gezondheid hoog en het
medicijngebruik laag.  Foto Catherine Yeulet.

Huishoudelijke apparaten, auto’s, fietsen, gebouwen en vele andere producten worden ontworpen om vele jaren zonder problemen gebruikt te kunnen worden. Bij technische innovatie wordt vooral aandacht besteed aan duurzaamheid, herstelbaarheid, veiligheid en mogelijkheden tot hergebruik. Dankzij nieuw ontwikkelde goedkope, veilige en schone energie is het leven in veel opzichten makkelijker en aangenamer geworden.


Productkwaliteit in het scenario "De geconditioneerde mens"

In het scenario "De geconditioneerde mens" is het ideaal van duurzaamheid uit de cultuur verdwenen, zoals dat al eerder met de idealen van degelijkheid en zuinigheid was gebeurd. "Vaker iets nieuws!" is de slogan die in voorlichtingscampagnes van de overheid wordt gebruikt om de bevolking er van te doordringen dat verspilling goed is en noodzakelijk voor de economie.

Vrijwel alle producten zijn al binnen enkele maanden na de aanschaf kapot en reparatie is in principe niet mogelijk. Het zelf repareren of laten repareren van producten wordt als asociaal en schadelijk voor de economie beschouwd.


Productkwaliteit in het scenario "Duurzame vrije samenleving"

Als het scenario "Duurzame vrije samenleving" werkelijk is geworden dan is de economie rond het jaar 2050 niet langer gebaseerd op verspilling en consumptieverslaving, maar op bezitsvorming en het vergroten van leefbaarheid. De bezitsvorming betreft spullen die men daadwerkelijk kan gebruiken, niet alleen maar geld of aandelen. De kwaliteit van de producten is in het algemeen bijzonder goed, de vormgeving fraai en de bruikbaarheid uitstekend. De meeste gebruiksartikelen gaan heel lang mee en als ze toch stuk gaan kunnen ze meestal gemakkelijk gerepareerd worden.


Gezondheidszorg in het scenario "De geconditioneerde mens"

In het scenario "De geconditioneerde mens" heeft de trend van steeds verdergaande medicalisering zich onverminderd voortgezet. Gezondheid is slechts mogelijk door het met farmaceutische medicijnen bestrijden van ziekte, is de algemene overtuiging. Iedereen is het hele leven patiënt en het wordt normaal gevonden dat men al op jonge leeftijd begint dagelijks medicijnen in te nemen.

Bij chronisch zieken en ouderen vindt voortdurende gezondheidscontrole plaats door middel van geïmplanteerde sensoren die via het digitale gezondheidsnetwerk in verbinding staan met de controlecentra in de ziekenhuizen. De samenleving is in feite een enorme intensive-care-afdeling geworden. De kosten van de gezondheidszorg zijn tot gigantische hoogte gestegen.


Gezondheidszorg in het scenario "Duurzame vrije samenleving"

In het scenario "Duurzame vrije samenleving" wordt beseft dat de geneeskunde gebaseerd moet zijn op het bevorderen van gezondheid, niet op het bestrijden van ziekte. Geneeskundige behandelingen bestaan in de meeste gevallen uit voedings- en leefwijze-voorschriften. Farmaceutische medicijnen worden alleen nog in noodsituaties toegepast. De kosten van de gezondheidszorg zijn sterk gedaald.

In het derde en laatste deel van dit artikel worden de twee scenario's voor het jaar 2050 besproken met betrekking tot de aspecten levensduur, geestelijke gezondheidszorg, openbare ruimte en mobiliteit, facilitaire omgevingen en politiek.

Lees verder >>